Toshkent viloyati adliya boshqarmasida “O‘zbekiston Respublikasi ayrim qonun hujjatlariga saylov va referendum o‘tkazish tartibini yanada takomillashtirishga qaratilgan o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida” gi Konstitutsiyaviy qonun loyihasining mazmun-mohiyatiga bag‘ishlangan davra suhbati o‘tkazildi.
Unda Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari, Markaziy saylov komissiyasi, adliya boshqarmasi vakillari, tuman va shahar partiya faollari hamda deputatlar ishtirok etdi. Mazkur hujjat deputatlar tomonidan qonunchilik tashabbusi huquqi asosida ishlab chiqilib, birinchi o‘qishda qabul qilingan edi. Qonun loyihasi bilan ayrim qonun hujjatlariga Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari saylovini aralash saylov tizimi (majoritar va proporsional) asosida o‘tkazish, saylov organlarining markazlashgan tizimini shakllantirish, saylov komissiyalari tizimini maqbullashtirish hamda Markaziy saylov komissiyasi faoliyatini takomillashtirishni nazarda tutuvchi o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilmoqda.
– Saylov okruglari bir mandatli va yagona saylov okruglariga ajratilmoqda, – deydi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati Nosirjon Aminov. – Joylarda o‘tkazilayotgan davra suhbatlarida bu atroflicha sharhlanmoqda. Xususan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini hamda Qonunchilik palatasi deputatlari saylovini o‘tkazish bo‘yicha okrug saylov komissiyalarini tuzish tartibidan voz kechish hamda ularning vazifalarini hududiy saylov komissiyalariga yuklash taklif etilmoqda. Saylov komissiyalarining professional tarzda ish olib borishini ta’minlash maqsadida hududiy saylov komissiyalarining uch nafargacha bo‘lgan a’zosining doimiy faoliyat yuritishi belgilanmoqda. Xuddi shunday, Markaziy saylov komissiyasining doimiy asosda ishlovchi a’zolari soni 7 nafardan 9 nafarga oshirilib, jamoatchilik asosida a’zolari faoliyati tugatilmoqda. Ya’ni, Markaziy saylov komissiyasining barcha 9 nafar a’zolari doimiy asosda ishlash taklifi kiritilmoqda.
Davra suhbatida saylov komissiyasi a’zolarining ijtimoiy kafolati kuchaytirilishi haqida ham ma’lumot berildi. Xususan, saylov komissiyasining o‘z faoliyatini jamoatchilik asosida amalga oshiradigan a’zolari saylov davrida ish beruvchining tashabbusi bilan ishdan bo‘shatilishi yoki ularning roziligisiz boshqa ishga o‘tkazilishi mumkin emasligi ta’kidlanmoqda. Qonun loyihasi bilan bir mandatli saylov okruglarida boshqa nomzodlarga nisbatan ko‘proq ovoz olgan deputatlikka nomzod saylangan, deb hisoblanishi belgilanmoqda. Ya’ni mutlaq ko‘pchilik emas, balki nisbiy ko‘pchilik ovozi bilan deputatlar saylanishi nazarda tutilmoqda. Tadbirda siyosiy partiyalarning hududiy kengashlari vakillari, deputatlar bu borada o‘z fikr-mulohazalarini bildirdi. Konstitutsiyaviy qonun loyihasini takomillashtirish yuzasidan bir qator taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi.
A.Musayev, O‘zA.
