Jazirama kunlar boshlanishi bilan shahar-qishloqlarimizda chanqovbosdi ichimliklar, meva sharbati isteʼmolining foydasi-yu savdosiga bagʻishlangan rang-barang reklama lavhalari koʻpaydi. Sarxil mevalari bilan yetti iqlimga dongʻi ketgan Oʻzbekistonday jannatmonand mamlakatda bu tabiiy hol. Shukrki, sohibkorlarimizning saʼy-harakati bilan yurtimizda endilikda toʻrt faslda ham pishiqchilik.
Jazirama kunlar boshlanishi bilan shahar-qishloqlarimizda chanoqovbosdi ichimliklar, meva sharbati isteʼmolining foydasiyu savdosiga bagʻishlangan rang-barang reklama lavhalari koʻpaydi. Sarxil mevalari bilan yetti iqlimga dongʻi ketgan Oʻzbekistonday jannatmonand mamlakatda bu tabbiy hol. Shukrki, sohibkorlarimizning sayʼ-harakati bilan yurtimizda endilikda toʻrt faslda ham pishiqchilik.
Ayni jarayondagi eng muhim oʻzgarish — barcha tashqi yozuvlar, shu jumladan lavhalar, eʼlonlar, koʻrgazmali boshqa axborot matnlari, tashqi reklama mahsulotlarining davlat tili va reklama toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga muvofiq boʻlishi yuzasidan jadal va samarali ishlar boshlanganida oʻzining yaqqol ifodasini topmoqda. Koʻchalar, mahallalar, qishloqlar va korxonalarda davlat tilidagi reklama vositalari, peshlavhalar, joy nomlari kun sayin koʻpaymoqda. Buni ommaviy axborot vositalarini va ijtimoiy tarmoqlarda xabarlar, yurtdoshlarimizning eʼtiroflaridan ham koʻrish mumkin.
Bu mamlakatimizda davlat boshqaruvi organlari va xoʻjalik birlashmalari rahbarlari, Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahar, tuman (shahar) hokimlarining maʼnaviy-maʼrifiy ishlar samaradorligini oshirish, davlat tili toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga rioya etilishini taʼminlash masalalari boʻyicha maslahatchilari faoliyatining izchil yoʻlga qoʻyilayotgani bilan ham bogʻliq. Zero, barcha boʻgʻindagi maslahatchilar hamkor tashkilotlar vakillari bilan birgalikda, tashqi yozuvlar, jumladan lavhalar, eʼlonlar, koʻrgazmali boshqa axborot matnlari, tashqi reklama materiallarini qadam baqadam yurib, xatlovdan oʻtkazmoqda. Jumladan, Toshkent, Samarqand, Fargʻona va Andijon shaharlarida oʻtkazilgan ana shunday izchil tadbirlar samarasida yuzlab reklama va peshlavha matnlarini davlat tili talablariga moslash yuzasidan tegishli choralar koʻrildi. Bunday xayrli ishlarning koʻlami tobora kengayib, samaralari ortib borayotgani gʻoyat quvonarli.
Darvoqe, oʻzbekcha reklama asli oʻzi qanday boʻlishi kerak? Yodingizda boʻlsa, sal ilgari gavjum koʻchalardan joy olgan salobatli lavhada xushroʻygina ayol meva sharbati toʻla idishni uzatgancha: “Sizga ham ilindik!” deb muloyim jilmayib turardi. Koʻrib, quvonib ketardingiz: “Sizga ham ilindik!”
Sodda, samimiy bu lutfning zamirida nafaqat xaridorni chorlash, balki oʻzbekona mehr mujassam. Odatda tansiq taomni eng yaqin, qadrdon kishimiz bilan baham koʻrgimiz kelsa, unga ilinamiz. Bu uch soʻzda ana shunday oʻzbekona nazokat, lutf, ehtirom, mehr bor. Mamlakatimiz davlat tilining boy latofati, jozibasi va taʼsir kuchidan reklamada foydalanish, aslida, mana shunday boʻlishi kerak, nazarimda. Shu bois, doʻkonga kirganimda xalqimizga, tilimizga — oʻz mijozlariga mehri baland oʻsha barakali shirkatning (reklamaga yoʻymasliklari uchun nomini aytmayapman) mahsulotlarini xarid qilishga shoshilaman.
Zero, ilgari har qadamda uchrab turadigan “Musiqali sigirlar suti”, “Salom, Shirin, men shaftoliman!”, “Salom, Kamilla, men olchaman!” (imlosi asliday), “Oʻyinda boʻl!”, “Chanqogʻingga ishon!”, “Mevali quvonch” kabi tushunish qiyin reklama mahsulotlarining oldida bu lutf naqadar jozibali va esda qolarli: “Sizga ham ilindik!”
Bobolarimiz ona tiliga sadoqatni Vataniy ish, yaʼni millat, Vatan taqdiriga daxldor vazifa deb bilganlar. Bu hikmatga amal qilish barchamizning — reklama beruvchilarning ham, tayyorlovchilarning ham, xaridorlarning ham sharafli burchidir.
Q.Ochilov
Manba: “XXI asr” gazetasi.
2020 yil 18 iyun.
